de borgpen, een onmisbaar stukje ijzer

Wie wel eens tijdens het gebruik van een heftruck een ligger uit de perforatie heeft gelicht, een of meerdere pallets zag "vliegen" en naderhand alle rotzooi heeft mogen opruimen snapt wat ik bedoel. Voor wie het nog niet snapt is deze aflevering van mijn Blog gemaakt.

Zoveel merken magazijnstellingen zoveel soorten borgpennen en wat het ergste is, is dat je voor ieder merk de "merk eigen" borgpennen "moet" gebruiken om de stellingen zo veilig mogelijk te houden.

Ik kan de belangrijke zaken over borgpennen het best bespreken aan de hand van de (zeer) vele foto's die ik in de loop der jaren heb gemaakt over dit onderwerp.

Aandachtspunt 1: zorg er in ieder geval altijd voor dat je liggers borgt 

zie foto hieronder, rechter ligger, linker connector

Aandachtspunt 2: zorg er altijd voor dat je liggers borgt met "merk eigen" borgpennen. Alleen deze borgpennen kunnen er voor zorgen dat de berekende en geteste 5Kn opwaartse kracht van de ligger kan worden opgevangen. (zie norm tekst onder volgende foto)

Zie foto hierboven, linker connector.  Staander en liggers zijn van merk A en borgclips van het merk B. Werking zal verre van optimaal zijn, eventuele garantie is vervallen en aanspraak doen na een mogelijk ongeval op de productaansprakelijkheid  van de producent is niet meer mogelijk.



Zie foto hierboven, staander en liggers zijn van merk A en borgclips van het merk B. Werking zal verre van optimaal zijn, garantie vervallen.

de tekst uit de huidige norm:

NEN-EN 15512:

6.4.2 Accidental vertical actions 

Rack components directly above a unit load shall be able to absorb the following accidental vertical force Apv. In general, this force shall be applied at the end of a beam in order to verify that the connector does not disengage. 

Upward placement loads are accidental variable actions and shall be considered with a load factor

γA according to 7.4. 

a) if goods are placed with manually operated mechanical equipment (e.g. fork lift trucks) 

Apv = 5,0 kN

 

Aandachtspunt 3: zorg er voor dat je de borgpen altijd in het juiste gat aanbrengt want alleen dan heeft de ligger borging effect.

Zie foto hier onder, de borgpen in dit gat aangebracht heeft geen enkel nut. Er wordt niet voorkomen dat de ligger opgetild kan worden.

Op de foto hierboven zie je dat een op de juiste wijze aangebrachte borgpen zijn nut heeft bewezen bij opwaartse krachten. De stijl is weliswaar beschadigd maar er is geen ravage ontstaan. De heftruckchauffeur heeft waarschijnlijk op tijd opgemerkt dat het heffen met wat meer weerstand gepaard ging als normaal. 

Voel je bij het heffen van een pallet wat meer weerstand dan "normaal" ga dan eerst even kijken wat er in de weg zit voordat je "vliegende" pallets gaat produceren.

Aandachtspunt 4:  controleer regelmatig of er liggers geheel of gedeeltelijk uit de perforatie zijn getild. Wat overigens "levens"gevaarlijk is is om liggers/connectors die uit de perforatie zijn getild weer gewoon in te haken en te doen alsof er niets aan de hand is. Bij het minste tikje zal de ligger alsnog volledig "uit de stelling breken".

Deze ligger is opgetild geweest en niet weer volledig in de perforatie gezakt. De borgpen heeft de verticale, opwaartse kracht niet kunnen opvangen.

 

Deze ligger is volledig uit de perforatie getild en heeft géén draagvermogen meer. Mazzel dat er niets is gevallen

Aandachtspunt 5:  controleer regelmatig of er liggers geheel of gedeeltelijk uit de perforatie zijn geduwd. Wat "levens"gevaarlijk is is om liggers/connectors die uit de perforatie zijn geduwd weer gewoon in te haken en te doen alsof er niets aan de hand is. Bij het minste tikje zal de ligger alsnog volledig "uit de stelling breken".

Hierboven is duidelijk te zien dat er met meer kracht tegen de ligger aangeduwd (horizontale kracht) is dan de lippen van de connector aan konden. De borgpen geeft in horizontale richting minder weerstand dan in de verticale, opwaartse, richting. Door de mast wat voorover te hebben wordt in veel magazijnen de achterste ligger uit de perforatie geduwd. Hierbij is er nog een geluk bij een ongeluk dat een vallende pallet dan meestal naar achteren valt en niet naar voren. Het blijft gevaarlijk.

Op de foto's hieronder is te zien wat voor ravage het kan geven als er ergens een ligger uit de perforatie wordt geduwd.

De lippen van de connector samen met de ligger borging konden in dit geval de horizontale krachten niet opvangen.

Op onderstaande foto's is goed te zien hoe het er aan de achterzijde van de voorste stijl uitziet als een uit de stelling "getrokken" ligger opnieuw wordt ingehaakt ..................?? Verstandig ?????

Aandachtspunt 6:  controleer regelmatig of alle liggers met alle lippen van de connectors in de perforatie zijn geplaatst. Soms past iets niet helemaal en dan wordt de ligger, met niet alle lippen in de perforatie, met "grof geweld" in de perforatie geslagen. Draagvermogen van een paar liggers is dan onbekend en gebruik van de liggers gevaarlijk.

Van de connector is de bovenste lip niet ingehaakt. Op de bovenste foto is de voorzijde van de staander en op onderste foto de achterzijde te zien. 
Tevens is de ligger niet geborgd.

Aandachtspunt 7:  controleer regelmatig of alle lippen van de connectors nog aanwezig zijn. In de foto hieronder zie je dat er een lip is afgebroken waarschijnlijk is dat het resultaat van lippen proberen terug te slaan nadat de ligger er een keer uitgeduwd of uitgetrokken is.

Aandachtspunt 8:  Afwijkende methodes van ligger borging. In sommige gevallen kom je liggers tegen die geborgd zijn bijv. met kromme spijkers, in meer gevallen liggers die door bouten en/of bout/moer verbindingen tegen optillen zijn geborgd. De "kromme spijker" borging kan het beste direct vervangen worden door originele borgpennen.
Op zich is met de borging d.m.v. een bout/moer verbinding niets mis behalve dat je niet weet welke opwaartse krachten deze verbindingen op kunnen vangen en of dat niet betekend dat bij het per ongeluk optillen van liggers niet de ligger met enkele pallets naar beneden valt maar een hele stelling uit de vloer wordt getrokken. De fabrikant/leverancier zal maar in een heel beperkt aantal gevallen de verantwoording voor deze wijze van borgen nemen. 

Deze methode heeft niet de voorkeur omdat er een losse bout in de uitsparing boven de connector wordt gestoken.

Hier is een deugdelijke bout/moer verbinding aangebracht, de bout is voldoende dik om optillen van de ligger te voorkomen. Blijft natuurlijk het probleem met de krachten die opgevangen kunnen worden

Hier lijkt een deugdelijke bout/moer verbinding aangebracht te zijn, de vraag is alleen of de bout voldoende dik is om optillen van de ligger te voorkomen. Deze twee liggers hangen al niet meer op gelijke hoogte.

Ik denk met deze 8 aandachtspunten de meeste afwijkingen met ligger borgingen wel beschreven te hebben. Ik heb het dan nog niet gehad over wat tot goed/afkeur van bepaalde stellingonderdelen zal gaan leiden. Keuringen van stellingen zullen in de toekomst wel aan bod gaan komen maar nu nog even niet. 

Moraal van het verhaal:

Probeer gewoon nuchter na te denken wat eventuele risico's kunnen zijn bij een niet juiste wijze van liggers borgen. Vind je de risico's onaanvaardbaar groot dan zou ik er maar wat aan doen.

met vriendelijke groet,

Frans Hardus

Liggers in een palletstelling

Om pallets in een stelling te kunnen plaatsen hebben we liggers nodig. In principe is dat genoeg om goede pallets, mits op de juiste wijze in de stelling geplaatst, op te slaan. Met liggers is het net als eerder gezien bij de palletstelling staanders van belang om goed op te letten welke ligger van welke dikte staal, van welke hoogte en "diepte", van welke lengte je gaat gebruiken voor de opslag van pallets. Bij tweedehandspartijen "oude" stellingen kom je nog wel eens liggers tegen met een lengte van 2.600 mm.
Eerst even wat informatie uit de oude en nieuwe norm waardoor je weet hoe je een gewenste liggerlengte kunt uitrekenen.

Twee (niet overbloezende, scheefstaande of wat voor andere afwijking dan ook die de breedte van een pallet vergroot) pallets met een breedte van 1.200 mm kun je dan plaatsen op een ligger met een lengte van 2.625 mm. Liggers met een lengte van slecht 2600 zijn voor ze pallets dus niet geheel geschikt.

In de huidige norm zie je eenzelfde beeld.
                                                                                                                                  

 

De maten die we gebruiken voor het berekenen van de liggerlengte zijn natuurlijk de X maten. Afwijken mag altijd als je dan maar op een andere wijze de gelijke veiligheid weet te garanderen. Het blijft lastig hoe dat te doen.

Bovenstaande is alleen nog maar de basis voor het berekenen van de gewenste liggerlengte.

De liggerlengte wordt bij het ene merk opgegeven als de maat tussen de connectoren, bij een ander merk de maat tussen twee staanders, bij weer een ander de maat incl. de connectoren. Er is zelfs een merk stellingen dat in het verleden van de ene methode van liggerlengte bepaling overging op een andere wijze van liggerlengte bepaling. Hoe moeilijk kun je het een afnemer van stelling materiaal maken.

De juiste liggerlengte doorgeven als je liggers wilt bijbestellen van welk merk dan ook kun je het beste altijd doen door een tekening te maken waarin je de volgende maten op geeft:

- de maat hart-hart staanders (in voorbeeld hierboven de "Le" maat)

- de maat tussen de connectoren gemeten ( de "L" maat) 

- de maat tussen de staanders gemeten ( de "Lp" maat)

Op deze wijze kan het haast niet mis gaan.

 

Dat was dan de liggerlengte, helaas hebben we nog meer variabelen die het "lastig" kunnen maken om de juiste liggers te verkrijgen.

 

Liggeraanlassing

 

de ligger kan op verschillende hoogtes aan een connector (inhaakhoekstaal) worden gelast, op deze wijze kun je een exact gewenst liggerindeling bereiken. Bij aanschaf van stellingmateriaal kun je het beste altijd gebruik maken van standaard aanlashoogtes omdat je daar op termijn de minste problemen mee kunt verwachten.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bij een aantal merken palletstellingen is het draagvermogen van een ligger die bovenaan de connector is gelast minder dan van liggers die op een lagere positie zijn aangelast.

 



 

 

 

Dat scheelt, zoals je kunt zien in bovenstaand tabelletje, ongeveer 300 kg bij dit merk stellingen.

 

Liggerprofiel

 

De derde variabele is het gebruikte profiel, soms hebben liggers die op een andere wijze geprofileerd zijn een ander draagvermogen, soms wordt de dikte van de ligger aangepast en wordt daardoor het draagvermogen vergroot. Soms wordt de materiaaldikte en/of de staalkwaliteit gewijzigd met alle uitdagingen van dien als dit materiaal op de tweedehands markt terecht komt.

 

 

De ligger met een dikte van 40 mm heeft een draagvermogen van 2.000 kg en de ligger met een dikte van 50 mm van 2.250 kg. Wat 10 mm meer diepte al niet voor effect heeft.

De liggers hebben een materiaaldikte van 2 mm tot 3 mm. Zie ook hier het verschil in draagvermogen bij gelijkmatig verdeelde belasting van de liggers.
Bij twijfel over de materiaaldikte altijd de laagste waardes aanhouden zodat er geen risico wordt genomen.

Connector, inhaakhoekstaal

De vierde variabele is de gebruikte hoekstaal, de hoeklijn waar de liggerprofielen aan gelast zijn, en waar de ligger mee in het frame wordt gehangen. Door gebruik te maken van een inhaking met meer dan standaard lippen, nokken of wat er al niet gebruikt wordt kan ook het draagvermogen van een ligger verhoogd worden.

van deze verschillende inhaakhoekstalen
heb ik geen draagvermogens kunnen vinden.


Het leek zo eenvoudig toen ik deze aflevering voor mijn blog aan het schrijven was maar hoe verder ik kwam hoe meer variabelen ik tegenkwam. Waarschijnlijk ben ik er wel een of meer vergeten maar ik denk dat ik de belangrijkste wel heb beschreven.

Soms kom je liggers tegen die wel een gelijke hoogte en dikte hebben maar waarvan de ligger aan de onderzijde open is, ook dit type ligger heeft veel minder draagvermogen als een volledig gesloten ligger.
Een laatste die ik me nu nog zo weet te bedenken is het verschil tussen 2 in elkaar geschoven C-profielen en standaard kokerprofielen, ook daar is een draagvermogen verschil in. Deze verschillen zijn gelukkig allemaal redelijk goed te zien bij een aanblik van het stellingmateriaal.

Moraal van dit verhaal:

 

Let goed op bij aanschaf van nieuwe liggers als aanvulling en van tweedehands liggers in het algemeen om niet in te leveren op veiligheid in het gebruik van de "bijna dezelfde" stellingen.

 

een vriendelijke groet,

 

Frans Hardus